Blik op 2023 voor het Nederlandse familiebedrijf

Korte terugblik

2022 was opnieuw een bewogen jaar. Maatschappelijke, geopolitieke en economische ontwikkelingen stelden het kabinet voor lastige keuzes. Een van de belangrijkste uitdagingen voor het kabinet is nog altijd de financiering van de hogere uitgaven in verband met van de hoge inflatie, de hogere energieprijzen, het daarmee samenhangende koopkrachtpakket en de energietransitie.

Het kabinet heeft op Prinsjesdag 2022 haar plannen gepresenteerd voor het jaar 2023. Zie voor meer informatie hierover ons nieuwsbericht van 20 september 2022. Deze plannen zijn echter vooral uitgewerkt aan de uitgavenkant. De financiering van die uitgaven moet voor een belangrijk deel nog steeds door het kabinet worden ingevuld; lastenverzwaringen voor het (familie)bedrijfsleven lijken daarbij op voldoende politiek draagvlak te kunnen rekenen.

Vooruitblik

Wat gaat 2023 het Nederlandse familiebedrijf brengen? Graag delen wij met u tien aandachtspunten om over na te denken.

1. Verwachte versobering bedrijfsopvolgingsregelingen per 2024

Overweegt u uw familiebedrijf in de (nabije) toekomst over te dragen? Wacht dan niet langer. Op dit moment kunt u onder voorwaarden uw familiebedrijf op fiscaal vriendelijke wijze overdragen aan de volgende generatie. Naar verwachting zal het kabinet dit jaar verdere versoberingen van deze regelingen aankondigen, uiterlijk in het Belastingplan 2024. Dit duidt op nieuwe wetgeving per 1 januari 2024. De komende maanden zijn daarom hét moment om (versneld) naar bedrijfsopvolging te kijken. Zie voor meer informatie over de laatste ontwikkelingen ten aanzien van deze regelingen ons nieuwsbericht van 12 december 2022.

2. Lenen van de eigen vennootschap wordt duurder

Heeft u meer dan € 700.000 geleend van uw eigen vennootschap? Op 1 januari 2023 is de ‘Wet excessief lenen bij eigen vennootschap’ in werking getreden met als eerste peildatum 31 december 2023. Op die peildatum zal in box 2 van de inkomstenbelasting een fictief inkomen in aanmerking worden genomen (tarief: 26,9%), voor zover de schulden van de aanmerkelijkbelanghouder (ab-houder) en zijn partner aan de eigen vennootschap gezamenlijk meer bedragen dan € 700.000.

De op 31 december 2022 bestaande eigenwoningschulden bij de eigen vennootschap zijn van de maatregel uitgezonderd, ook als er geen recht van hypotheek is gegeven aan de vennootschap. Voor nieuwe eigenwoningschulden zal wel een recht van hypotheek moeten worden gevestigd om buiten toepassing van de maatregel te blijven. Zie voor meer informatie over deze nieuwe wetgeving ons nieuwsbericht van 20 december 2022.

3. Wijziging box 2-tarief per 2024

Bent u ervan op de hoogte dat het tarief voor inkomen uit aanmerkelijk belang in de inkomstenbelasting (box 2) vanaf 1 januari 2024 stijgt? Op dit moment is het box 2-tarief nog 26,9% voor al het inkomen dat uit de aandelen in de eigen vennootschap wordt genoten (dividenden en verkoopwinsten). Op 1 januari 2024 zal dit tarief wijzigen. Vanaf dat moment wordt de eerste € 67.000 aan box 2-inkomen belast tegen een tarief van 24,5% en zal het meerdere worden belast tegen een tarief van 31%. Dit nieuwe tarief geldt voor al het inkomen dat vanaf 1 januari 2024 uit de box 2-aandelen wordt genoten en raakt dus bijvoorbeeld ook een dividenduitkering uit in eerdere jaren aangegroeide winstreserves. Het is daarom goed om na te gaan of het zinvol is om in 2023 nog inkomen tegen het huidige tarief van 26,9% te realiseren.

4. Wijziging gebruikelijkloonregeling: check uw loon

Bent u ervan op de hoogte dat de regels voor de bepaling van het gebruikelijk loon per 2023 zijn veranderd? Hierdoor kan het vereiste gebruikelijk loon hoger uitvallen. Ga daarom tijdig na of uw loon nog voldoet aan de eisen van de gebruikelijkloonregeling.

5. VBI-regime vervalt voor familiefondsen vanaf 2024

Belegt u in een vrijgestelde beleggingsinstelling (VBI)? Dan is het belangrijk om in 2023 na te gaan of de (belaste) VBI voor uw beleggingen vanaf 2024 nog de juiste rechtsvorm is. Het kabinet overweegt namelijk om het VBI-regime per 2024 te versoberen door deze alleen open te stellen voor beleggingsinstellingen die een vergunning hebben en onder toezicht staan van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en de Nederlandsche Bank (DNB). Als gevolg van deze voorgenomen maatregel zullen veel familiefondsen die hebben geopteerd voor het VBI-regime vanaf 2024 regulier belastingplichtig worden voor de vennootschapsbelasting. Dit kan het zinvol maken om in 2023 nog een reorganisatie uit te voeren. Zie voor meer informatie ons nieuwsbericht van 12 december 2022.

6. Budgetten MIA, EIA en Vamil zijn flink verhoogd

Is uw familiebedrijf voornemens om te investeren in een milieubedrijfsmiddel of in een nieuw energie-bedrijfsmiddel? Vanaf 2023 zijn de budgetten voor de EIA en de MIA/VAMIL flink verhoogd. Een investering in een milieubedrijfsmiddel of energiebedrijfsmiddel komt alleen in aanmerking voor de MIA of EIA als het bedrijfsmiddel is opgenomen op de lijsten van RVO én binnen drie maanden na de investering (het aangaan van de investeringsverplichting) is aangemeld bij RVO. Ga daarom tijdig na of uw voorgenomen investering op de lijsten van RVO is opgenomen en meld de investering tijdig aan bij RVO.

7. Platformexploitanten zijn verplicht tot jaarlijkse informatieverstrekking (DAC7)

Wist u dat er vanaf 1 januari 2023 een nieuwe meldingsplicht is ontstaan voor digitale platformen? Als gevolg van DAC7 zijn platformexploitanten in Nederland per 2023 verplicht om informatie te verzamelen en te rapporteren over verkopers en/of verhuurders die via hun platform inkomsten verwerven. Een platform is software die verkopers en afnemers van een relevante activiteit met elkaar verbindt. Relevante activiteiten zijn: (i) de verhuur van onroerende zaken, (ii) de verrichting van persoonlijke diensten, (iii) de verkoop van goederen en (iv) de verhuur van transportmiddelen.
Voor meer informatie en enkele praktische voorbeelden van situaties waarin DAC7 van toepassing zou kunnen zijn, verwijzen wij u graag naar ons nieuwsbericht van 13 oktober 2022.

8. Registreer UBO’s van fondsen voor gemene rekeningen (FGR’s) en sommige trusts vóór 1 februari 2023 in het Nederlandse trustregister

Op 1 november 2022 is het Nederlandse trustregister in werking getreden. Trusts en soortgelijke juridische constructies die op 1 november 2022 bestonden, hebben vanaf dat moment drie maanden de tijd om hun UBO’s te registreren. Voor registratieplichtige trusts of soortgelijke juridische constructies (zoals FGR’s) die ná 1 november 2022 zijn opgericht, in Nederland een zakelijke relatie aangaan of Nederlands onroerend goed verwerven geldt een registratietermijn van één week.

N.B.: Op 22 november 2022 heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie geoordeeld dat het publiek toegankelijke karakter van het UBO-register (en het trustregister) ongeldig is. De registratieplicht voor UBO’s is echter nog wel van kracht. Zie voor meer informatie hierover ons nieuwsbericht van 22 november 2022.

9. Breng de governance binnen uw familiebedrijf op orde

Is de ‘governance’ binnen uw familiebedrijf op orde? In het licht van een toekomstige bedrijfsoverdracht is het goed om extra aandacht te besteden aan ‘family governance’. Dit kan bijdragen aan de continuïteit en het succes van het familiebedrijf op de lange termijn.

Het is belangrijk dat familieleden van de verschillende generaties op verantwoorde wijze omgaan met het familievermogen. Dat vergt onder meer een goede begeleiding van jonge familieleden, maar ook goede regelingen voor oudere familieleden die niet meer in staat zijn om zelf hun belangen op verantwoorde wijze te behartigen. Verder is van belang om ‘de juiste persoon op de juiste plaats’ te hebben en een goede balans te vinden tussen het bestuur en het toezicht daarop.

Voor een goede ‘family governance’ kunt u als eigenaar van het vermogen zelf zorgen. Denk hierbij aan het opnemen van goede regelingen:
- in uw testament;
- in uw levenstestament;
- bij de inrichting van de juridische structuur in de daarbij behorende stukken, ook in geval van (tijdelijke) onmogelijkheid om te besturen (belet- en ontstentenisregeling); en
- in de juridische documentatie voor de ‘corporate governance’ van uw familiebedrijf, zoals statuten en aandeelhoudersovereenkomsten.

10. Inventarisatie opmerkelijke belangconstructies

Bent u bekend met het rapport van het Interdepartementale Beleidsonderzoek (IBO) ‘Licht uit, spot aan: vermogensverdeling’? In het rapport wordt een aantal beleidssuggesties gedaan om vermogen zwaarder te belasten en wordt een aantal ‘opmerkelijke belastingconstructies’ benoemd. Op Prinsjesdag 2022 heeft het kabinet gereageerd op het IBO. Het kabinet is van mening dat de geconstateerde fiscale onevenwichtigheden, opmerkelijke belastingconstructies en negatief geëvalueerde fiscale regelingen te lang over het hoofd zijn gezien en dat deze moeten worden aangepakt. Het uitgangspunt zal zijn dat vermogen zwaarder wordt belast, om de lasten op arbeid voor werknemers en werkgevers te verlagen. Het kabinet gaat hier deze kabinetsperiode (verder) mee aan de slag.

N.B.: Hoewel op dit moment niet duidelijk is welke maatregelen het kabinet zal nemen, is wel duidelijk dat het kabinet in het voorjaar van 2023 met een verdere invulling zal komen van de (eerste) te nemen maatregelen. Het ligt voor de hand dat deze maatregelen dan per 2024 van kracht zullen worden.

Meer informatie over (verwachte) wetswijzigingen?

Wilt u weten welke wetswijzigingen er nog meer worden verwacht die gevolgen hebben voor het Nederlandse familiebedrijf? Of heeft u behoefte aan informatie over de diverse Nederlandse wetswijzigingen die per 2023 zijn doorgevoerd? Neem dan contact met ons op en download onze uitgave ‘Goed voorbereid op 2023’. In deze uitgave zijn ook enkele wijzigingen in onze andere thuismarkten (België, Luxemburg en Zwitserland) opgenomen.

Contact

Heeft u na het lezen van dit nieuwsbericht behoefte aan een nadere toelichting op een of meer onderwerpen? Of heeft u interesse in een vrijblijvend kennismakingsgesprek? Neem dan contact op met uw Loyens & Loeff-adviseur of met een van onze adviseurs van het team Family Owned Business & Private Wealth. Wij helpen u graag verder.

Disclaimer

Hoewel deze publicatie met grote zorgvuldigheid is samengesteld, aanvaarden Loyens & Loeff N.V. en alle andere entiteiten, samenwerkingsverbanden, personen en praktijken die handelen onder de naam ‘Loyens & Loeff’, geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit deze uitgave zonder hun medewerking. De aangeboden informatie is bedoeld ter algemene informatie en kan niet worden beschouwd als advies.