Totstandkoming en gebruik van de UAV-GC 2025

De UAV-GC 2025 zijn een set algemene voorwaarden die gebruikt kunnen worden voor opdrachten die niet alleen uitvoerings- maar ook ontwerpwerkzaamheden voor de opdrachtnemer omvatten. Net als de UAV 2012 voor traditionele bouwopdrachten en de UAV-GC 2005, zijn de UAV-GC 2025 paritair opgestelde voorwaarden. Paritair houdt in dat deze voorwaarden op basis van gelijkwaardigheid zijn ontwikkeld; de UAV-GC 2025 zijn het resultaat van 10 jaar onderhandelen tussen vertegenwoordigers van opdrachtgevers, bouwbedrijven, ingenieurs- en adviesbureaus en kennisinstellingen.

Het gebruiken van de UAV-GC leent zich niet voor alle projecten en dient per geval beoordeeld te worden. In de praktijk zien wij vaak dat partijen, indien zij de UAV-GC 2005 van toepassing verklaren op hun overeenkomst, nadere en afwijkende afspraken maken. Naar verwachting zal dit niet anders zijn voor de UAV-GC 2025. Hieronder worden de belangrijkste aanpassingen ten opzichte van de UAV-GC 2005 nader toegelicht.

Proactief handelen

Vooraan in de UAV-GC 2025 (§ 2a) is nu vastgelegd dat partijen verplicht zijn om een proactieve houding aan te nemen en onderling te blijven communiceren om het werk en eventueel opgedragen meerjarig onderhoud conform de overeenkomst te realiseren. Zonder dat de opdrachtgever op de stoel van de opdrachtnemer moet gaan zitten, moet deze proactieve houding ervoor zorgen dat beide partijen het doel van de overeenkomst en de wederzijdse verwachtingen goed begrijpen. Daarmee wordt een effectieve samenwerking en een succesvolle uitvoering van de werkzaamheden bevorderd. Partijen dienen deze verplichtingen als een leidend principe binnen de basisovereenkomst te beschouwen.

Informatie van de opdrachtgever

De specifieke regeling over bodemaspecten in de UAV-GC 2005 (§ 13) is in de UAV-GC 2025 komen te vervallen. De bodemaspecten zijn daarmee onderdeel geworden van de (algemene) regeling omtrent de informatieverplichtingen van de opdrachtgever (§ 3).

Ook nieuw is de afstemmingsverplichting, waarbij de opdrachtnemer zijn werkzaamheden moet afstemmen op de bestaande toestand (§ 4-4 UAV-GC 2025). Wanneer de informatie van de opdrachtgever ontoereikend is, moet de opdrachtnemer zelf een inschatting maken van de situatie. Als achteraf blijkt dat de werkelijke toestand afwijkt van de verwachte toestand, ligt de verantwoordelijkheid ter zake in eerste instantie bij de opdrachtnemer. Dat is anders als de opdrachtnemer kan aantonen dat zijn inschatting gebaseerd was op wat een zorgvuldig handelende opdrachtnemer redelijkerwijs mocht verwachten. In dat geval verschuift de verantwoordelijkheid naar de opdrachtgever.

Wijzigingen op verzoek van de opdrachtgever

In de UAV-GC 2025 is de systematiek van wijzigingen op verzoek van de opdrachtgever herzien (§ 14-1), wat resulteert in een logischer geordende opsomming. Met wijzigingen wordt in deze paragraaf gedoeld op wijzigingen die bedoeld zijn om de overeenkomst te wijzigen en niet slechts zien op meerwerk. Nieuw in de opsomming is de term 'Aanbieding'. De opdrachtgever mag dus wijzigingen in de aanbieding van de opdrachtnemer opdragen onder bepaalde voorwaarden.

Daarbij bieden de UAV-GC 2025 de opdrachtnemer de mogelijkheid om alvast met de uitvoering ervan te starten, zelfs als de partijen nog niet volledig overeenstemming hebben bereikt over de gevolgen van de wijziging. Dit is echter alleen toegestaan als er voldoende vertrouwen is dat de definitieve overeenstemming binnen afzienbare tijd wordt bereikt. De opdrachtnemer moet voorgaande schriftelijk bevestigen en kan daarbij aanvullende voorwaarden stellen.

Beperkingen van aannemersaansprakelijkheid

De UAV-GC 2025 brengen aanpassingen aan in de regeling omtrent de aansprakelijkheid van de opdrachtnemer. De vrijwaringsverplichtingen van de opdrachtnemer zijn onder deze regeling gebracht.

Vóór oplevering is de aansprakelijkheid van de opdrachtnemer nu beperkt tot zes situaties voor directe en indirecte schade (§ 28a-1 UAV-GC 2025). In tegenstelling tot de UAV-GC 2005, waarin zijn aansprakelijkheid vóór oplevering nog onbeperkt was, geldt er nu voor bepaalde indirecte schade een maximum van 10% van de overeengekomen prijs (§ 28a-1 sub f UAV-GC 2025).

Na oplevering blijft de opdrachtnemer tegenover de opdrachtgever gedurende bepaalde (verval)termijnen aansprakelijk voor verborgen gebreken. Gedurende een periode van twee jaar vanaf oplevering is zijn aansprakelijkheid voor directe schade beperkt tot de aanneemsom, terwijl zijn vergoedingsplicht voor indirecte schade is gemaximeerd op 10% van de overeengekomen prijs (§ 28b-2 UAV-GC 2025). Ten aanzien van een gebrek dat zich nadien openbaart, geldt wederom een maximum van 10% van de overeengekomen prijs, doch met een minimum van EUR 1.500.000 (§ 28b-3 UAV-GC 2025).

Overigens zijn de vervaltermijnen voor rechtsvorderingen van de opdrachtgever uit hoofde van een verborgen gebrek ongewijzigd gebleven.

Afweging per project

De UAV-GC 2025 kunnen voor bepaalde projecten met gecombineerde ontwerp- en uitvoeringsopdrachten het vertrekpunt zijn. Partijen maken doorgaans aanvullende of afwijkende afspraken, die afgestemd zijn op de specifieke kenmerken van het project. Het uitonderhandelen en zorgvuldig vastleggen van deze afspraken is essentieel. Daarbij springen overheidsopdrachten in het oog; in die gevallen mag de overheid alleen gemotiveerd afwijken van bepalingen uit de UAV-GC 2025.

Aangezien de aannemersaansprakelijkheid vóór en na oplevering is gewijzigd ten opzichte van de UAV-GC 2005, is het van belang dat contractspartijen met een scherpe blik kijken naar de te sluiten verzekeringen. Het is wenselijk om de verzekeringen zo goed mogelijk te laten aansluiten op de nieuwe realiteit van de UAV-GC 2025.

Conclusie

De vraag of het hanteren van de UAV-GC 2025 past bij een bepaalde bouwopdracht, is afhankelijk van verschillende factoren, zoals de aard en omvang van het project, de gewenste rolverdeling tussen partijen en de risicoverdeling. Duidelijk is wel dat de uitleg van deze nieuwe regelingen in de UAV-GC 2025 in de praktijk ongetwijfeld de nodige discussie gaat opleveren en dat naar verwachting verdere verduidelijking via de rechtspraak zal volgen.

Wilt u meer informatie of een gesprek over dit onderwerp, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. Ons bouwrechtteam staat graag voor u klaar.