Hoofdlijnen van de WAMCA

Sinds 1 januari 2020 heeft de Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie (WAMCA) de mogelijkheden voor collectieve acties in Nederland verder uitgebreid. De WAMCA maakt het mogelijk voor een exclusieve belangenorganisatie om een vordering tot schadevergoeding in geld in te dienen bij de Nederlandse rechter voor en namens een groep belanghebbenden bij een collectieve actie. Voor een overzicht van de belangrijkste wijzigingen die de WAMCA meebrengt en de werking van het daaraan verbonden centraal register voor collectieve vorderingen verwijzen wij naar onze eerdere nieuwsberichten van 20 maart 2019 en 5 december 2019.

Het ‘lichtere ontvankelijkheidsregime’

De WAMCA maakt het mogelijk voor een belangenorganisatie om te kiezen voor een ‘lichter ontvankelijkheidsregime’ voor vorderingen – anders dan geldvorderingen – die een ideëel doel nastreven en een zeer beperkt financieel belang vertegenwoordigen. Een aantal van de sinds 1 januari 2020 geregistreerde collectieve acties zegt een ideëel doel na te streven en kan dus worden ingesteld onder het ‘lichtere ontvankelijkheidsregime’. (Die trend is in Nederland al jaren geleden ingezet; zie bijvoorbeeld over de Urgenda klimaatzaak ons nieuwsbericht van 20 december 2019.)

Het meest in het oog springende voorbeeld is de vordering die door (onder anderen) vier belangenorganisaties is ingesteld tegen de Nederlandse staat (het Ministerie van Defensie en het Ministerie van Justitie en Veiligheid, in het bijzonder de Koninklijke Marechaussee). De vordering dient een algemeen, collectief belang, te weten: de beëindiging van vermeend etnisch profileren door de Koninklijke Marechaussee. Eisers staan uitgebreid stil bij hun ontvankelijkheid onder zowel het ‘lichtere ontvankelijkheidsregime’ (alle vier belangenorganisaties) als het ‘verzwaarde ontvankelijkheidsregime’ (drie van de vier belangenorganisaties).

Ook in het kader van auteursrechtelijke bescherming van (privé en commerciële) online content zijn inmiddels collectieve acties onder het ‘lichtere ontvankelijkheidsregime’ geregistreerd. Stichting BREIN heeft bijvoorbeeld een vordering ingediend op verzoek van de Motion Picture Association tegen de opslag van (illegale) content op servers van in Nederland gevestigde hostingproviders. Opvallend hierbij is dat Stichting BREIN stelt dat zij in de procedure opkomt voor een ideëel doel, terwijl (indirect) de belangen van de Motion Picture Association (6 partijen, waaronder Disney en Netflix) (ook) van commerciële aard kunnen zijn.

De eerste vorderingen tot schadevergoeding in geld

Verschillende belangenorganisaties hebben inmiddels een vordering tot schadevergoeding in geld ingesteld onder de WAMCA. Zo heeft een stichting die zich in haar dagvaarding stelt in te zetten tegen de onrechtmatige verwerking van persoonsgegevens van internetgebruikers in Nederland een collectieve actie ingesteld tegen (onder anderen) het technologieconcern Oracle. De stichting beoogt zo een schadevergoeding te vorderen voor vermeende (stelselmatige) schendingen van AVG-regelgeving.

In verband met de discussies over de emissie van dieselmotoren heeft een belangenorganisatie inmiddels drie collectieve (WAMCA) acties ingeschreven, tegen de Volkswagen-, Daimler- en FiatChrysler concerns. Deze acties zijn zogezegd ingesteld ten behoeve van grote groepen gedupeerden (onderverdeeld in verschillende categorieën). Voor wat betreft het Volkswagenconcern is dit overigens al de tweede collectieve actie in Nederland. In een andere collectieve actie tegen het Volkswagenconcern, van vóór de inwerkingtreding van de WAMCA, heeft de rechtbank Amsterdam inmiddels een eerste vonnis gewezen over ontvankelijkheid en toepasselijk recht.

Neem contact op

De WAMCA brengt grote veranderingen in het speelveld rondom collectieve acties. Ons team heeft veel ervaring met collectieve acties, schikkingen en andere wijzen van afwikkeling van massaschade. Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen.