Payrolling en uitzending voor 1 januari 2020
Tot aan de inwerkingtreding van de Wab waren payrolling en uitzending in juridische zin gelijk. Beide arbeidsrelaties werden wettelijk gekwalificeerd als uitzendovereenkomsten. Dit hield ook in dat tot voor kort de rechtspositie en arbeidsvoorwaarden van payrollwerknemers en uitzendkrachten in beginsel gelijk waren.
Detachering na 1 januari 2020: payrolling of uitzending?
Bij een detacheringsovereenkomst kan zowel sprake zijn van payrolling als van uitzending. Sinds 4 november 2016 valt detachering namelijk onder het uitzendregime indien voldaan is aan de eisen van art. 7:690 BW. Het is dus goed mogelijk dat een gedetacheerde werknemer werkzaam is op basis van een uitzendcontract, maar zich hiervan niet bewust is. Het is echter ook mogelijk dat de detachering van een werknemer valt aan te merken als payrolling. Er is sprake van payrolling indien (i) de werkgever geen allocatiefunctie heeft vervuld (dat wil zeggen dat geen rol is vervuld bij het bijeen brengen van de vraag naar en aanbod van tijdelijk werk) en (ii) de werknemer exclusief ter beschikking wordt gesteld aan de inlener. Sinds de inwerkingtreding van de Wab vallen gedetacheerde werknemers, wier contracten voldoen aan de kenmerken van payrolling, onder de reikwijdte van de payrollmaatregelen uit deze wet. Indien er sprake is van payrolling dan heeft de werknemer recht op gelijke arbeidsvoorwaarden en een gelijke rechtspositie als de werknemers in vergelijkbare functies bij de inlener. In dergelijke (payroll)relaties mogen uitzendbepalingen niet (langer) gehanteerd worden. Deze relatie kan dan ook niet zonder meer worden omgezet naar of worden beschouwd als een uitzendrelatie.
Eenzijdig wijzigen van de overeenkomst
Een werkgever kan niet zomaar eenzijdig een overeenkomst met zijn werknemers wijzigen. Indien een werknemer een wijziging van zijn contract aangeboden krijgt hoeft hij hier ook niet zonder meer mee in te stemmen. Wordt het contract van een werknemer toch onterecht door de werkgever omgezet naar of aangemerkt als een uitzendovereenkomst, dan kan de werknemer zich tot de kantonrechter richten om het recht op gelijke arbeidsvoorwaarden en een gelijke rechtspositie op te eisen.
Handreiking contracting, uitzending of payrolling
Uit het bovenstaande blijkt opnieuw het belang om het onderscheid tussen verschillende vormen van arbeidsrelaties te duiden. Het is belangrijk om een bewuste keuze te maken en de juiste regels toe te passen. Het ministerie van SZW heeft recent een handreiking gepubliceerd waarin wordt stilgestaan bij het onderscheid tussen contracting en het ter beschikking stellen van arbeidskrachten zoals uitzending en payrolling. De handreiking is hier te raadplegen.