Waarom is actie vereist?
De Wmcz 2018 beoogt de positie van cliënten te versterken en cliëntenraden (nog) beter in staat te stellen de belangen van cliënten te behartigen. De wetgever heeft zorginstellingen tot en met 31 december 2020 de tijd gegeven om een medezeggenschapsregeling op te stellen of hun bestaande regeling te actualiseren conform de Wmcz 2018. In de praktijk ervaren wij dat de tijd begint te dringen. Pas na overleg met de cliëntenraad kan immers een medezeggenschapsregeling worden opgesteld. Daarnaast heeft de cliëntenraad een instemmingsrecht ten aanzien van voorgenomen besluiten van de zorginstelling inzake de medezeggenschapsregeling. Bij afwezigheid van een cliëntenraad dient het overleg plaats te vinden en instemming te worden verkregen van een representatieve delegatie of organisatie van cliënten.
Te regelen onderwerpen in medezeggenschapsregeling
In een medezeggenschapsregeling worden de werkrelatie en samenwerkingsafspraken tussen de cliëntenraad en de zorginstelling neergelegd. Alle rechtspersonen, natuurlijke personen en organisatorische verbanden van natuurlijke personen die bedrijfsmatig zorg doen verlenen dienen een cliëntenraad in te stellen. Het uitgangspunt is dat zorgaanbieders bij wie meer dan 10 zorgverleners werken verplicht zijn om een cliëntenraad in stellen. Aanbieders van ambulante zorg die niet onder de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) vallen, dienen een cliëntenraad in te stellen wanneer er meer dan 25 zorgverleners werkzaam zijn. Een uitzondering hierop vormen de aanbieders van thuiszorg en ambulante zorg die één of meer medische specialisten inzetten, deze organisaties moeten een cliëntenraad instellen bij meer dan 10 zorgverleners.
Een medezeggenschapsregeling moet onder meer het volgende bevatten:
- het aantal leden van een cliëntenraad, de wijze van ontslag en benoeming, welke personen tot lid kunnen worden benoemd en de zittingsduur van leden;
- een procedure die waarborgt dat de cliëntenraad wordt betrokken in het proces van voorbereiding bij bepaalde ingrijpende besluiten;
- waarborgen die bewerkstelligen dat de informatie die de cliëntenraad nodig heeft voor haar taakvervulling op een begrijpelijke wijze aan haar wordt verstrekt, en
- indien meerdere cliëntenraden worden ingesteld, de taken en bevoegdheden van iedere cliëntenraad afzonderlijk.
De regeling moet verder zodanig zijn dat een cliëntenraad redelijkerwijs representatief kan worden geacht voor de betrokken cliënten en redelijkerwijs in staat kan worden geacht hun gemeenschappelijke belangen te behartigen. Ook is het nuttig een geheimhoudingsverplichting voor de cliëntenraad op te nemen, zodat informatie gedeeld met de cliëntenraad niet (zonder toestemming van de zorginstelling) openbaar kan worden.
Begin op tijd!
De vereiste afstemming en het verkrijgen van instemming vergen nu eenmaal tijd. Het opstellen of actualiseren van een medezeggenschapsregeling is een zorgvuldig proces. Wij helpen u daarbij graag. Voor vragen over de invulling van uw medezeggenschapsregeling of over andere aspecten van de Wmcz 2018, kunt u contact opnemen met Dieuwke Hooft Graafland of Suzanne Bezemer.