Wet betaald ouderschapsverlof
Met de invoering van de Wet betaald ouderschapsverlof wordt een wettelijk recht op betaald ouderschapsverlof geïntroduceerd. Met ingang van 2 augustus 2022 heeft iedere ouder recht op negen weken betaald ouderschapsverlof. Voor een uitgebreide toelichting over (i) de voorwaarden voor betaald ouderschapsverlof, (ii) de bijbehorende aanvraagprocedure en (iii) de wijze waarop werkgevers het betaald ouderschapsverlof mogen invullen bij zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen verwijzen wij u graag naar onze bijdrage van 9 juni 2021. In deze bijdrage richten wij ons op de ontstane discussie rondom het loondoorbetalingspercentage. Die discussie valt – kort gezegd – samen te vatten met de vraag: is het straks voor alle ouders (financieel) wel aantrekkelijk genoeg om betaald ouderschapsverlof op te nemen?
Discussie rondom het loondoorbetalingspercentage
In onze eerdere bijdrage gaven wij al aan dat het nog maar de vraag is of de Wet betaald ouderschapsverlof voldoende stimulans zal bieden voor ouders om allebei (of überhaupt) ouderschapsverlof op te nemen. Die twijfel vindt zijn oorsprong in het gehanteerde loondoorbetalingspercentage tijdens het verlof. Vooralsnog is dit loondoorbetalingspercentage vastgesteld op 50% van het dagloon (en maximaal 50% van het maximum dagloon). Dat betekent dat een ouder die betaald ouderschapsverlof opneemt, gedurende dat verlof geconfronteerd wordt met (tenminste) een halvering in inkomen. Zeker voor ouders in lagere inkomensgroepen of voor eenverdieners zou dat een drempel kunnen vormen voor het opnemen van betaald ouderschapsverlof.
Tijdens de behandeling van het wetsvoorstel hebben zowel de Tweede als de Eerste Kamer kritisch gereageerd op de hoogte van het loondoorbetalingspercentage. Zo is tijdens de behandeling in de Tweede Kamer een amendement voorgesteld met de strekking dat ouders tijdens het betaald ouderschapsverlof volledig (100%) zouden worden doorbetaald. Dat amendement heeft het uiteindelijk niet gehaald. Tijdens de behandeling van het wetsvoorstel in de Eerste Kamer is een motie ingediend waarin de regering wordt opgeroepen het loondoorbetalingspercentage nog voor inwerkintreding van de Wet doorbetaald ouderschapsverlof te verhogen naar 70%. De achterliggende gedachte van deze motie is dat een loondoorbetalingspercentage van 70% (in plaats van 50%) ten goede zou komen aan het realiseren van de met de wet beoogde doelen. Een hoger loondoorbetalingspercentage kan er immers aan bijdragen dat ouders in lagere inkomensgroepen mogelijk een minder hoge drempel ervaren om allebei betaald ouderschapsverlof op te nemen. Ook zou dit mogelijk een positieve bijdrage kunnen leveren aan de evenwichtige verdeling van taken tussen mannen en vrouwen. De praktijk wijst namelijk uit dat mannen op dit moment nog steeds vaker dan vrouwen de hoofdkostwinnaar zijn. Een hoger loondoorbetalingspercentage tijdens het ouderschapsverlof zou mogelijk ook mannen kunnen stimuleren daadwerkelijk verlof op te nemen. De motie in kwestie is bij stemming van 5 oktober 2021 aangenomen door de Eerste Kamer. Hoewel dat niet direct juridische betekenis heeft, heeft de aangenomen motie in ieder geval politieke betekenis nu zij een duidelijke oproep vormt aan het komende kabinet om het loondoorbetalingspercentage te verhogen tot 70%.
Tot slot
Wij blijven de ontwikkelingen rondom het betaald ouderschapsverlof op de voet volgen. Uiteraard zullen wij nauwlettend in de gaten houden of en hoe het nieuwe kabinet de aangenomen motie inzake de hoogte van het loondoorbetalingspercentage oppakt. Bij eventuele vragen over betaald ouderschapsverlof voorzien de specialisten van de praktijkgroep Loonheffingen en arbeidsrecht u graag van advies.